Category Kategoria Medyczna

Tłumaczono to tym, że większość zgonówpalaczy notuje się w grupie wiekowej od sześćdziesięciu pięciu lat wzwyż, a w tym wieku ludzie mają ustalone przyzwyczajenia, których za nic nie zmienią, palą więc ciągle papierosy o dużej zawartości substancji smolistych i nikotyny. Z okazji interpretowania owych danych powstała jednak

Na poziomie bodźca kluczowego znalazły się w przedstawionej klasyfikacji te zboczone zachowania, w których obiekt wyklucza spełnienie funkcji reprodukcyjnej (np. w zachowaniu transseksualnym) bądź reprodukcyjnej i społecznej (np. w zooerastii). W rozumieniu tej klasyfikacji pedofilia odnosi się wyłącznie do obiektów niedojrzałych płciowo w przeciwnym przypadku mamy do czynienia z zachowaniem normalnym, które może być pedofilią jedynie w sensie prawnym. Kazirodztwo nie mieści się w tym schemacie klasyfikacyjnym w ogóle (stanowi ono wyjątek wobec przyjętych kryteriów normy!) i wymaga odrębnej interpretacji.

Wynikiem oddziaływania hormonów sterydowych jest zatem indukcja syntezy swoistych białek i tym mechanizmem tłumaczy się większość czynności sterydowych hormonów płciowych, a także procesów, których przebieg tłumaczono dawniej bezpośrednim oddziaływaniem hormonu na błony komórkowe.

Sprawa jest o tyle trudniejsza, że w człowieku często tkwią tendencje sprzeczne z sobą, które w zależności od jego aktualnej sytuacji życiowej mogą na przemian przybierać na sile lub słabnąć. Tak więc oprócz tendencji do zmian i nowych wrażeń człowiek przejawia tendencję do stabilizacji życia, założenia i posiadania własnej trwałej rodziny. Ze względu na większą atrakcyjność i dostarczanie nowych wrażeń człowiek ma tendencje do zaspokajania potrzeby seksualnej z różnymi par- tnerami, ale równocześnie pragnie mieć jednego partnera wyłącznie dla siebie, pragnie wychowywać dzieci własnej krwi, przekazywać im majątek, własne doświadczenia itp. A więc mężczyzna nie jest poligamistą lub monogamistą, ale poli-monogamistą. Podobnie kobieta jest poli-mo- noandryczna. Próby rozwiązania powyższych zagadnień seksualnych miały już miejsce w historii rozwoju społeczeństwa. Wśród tubylczej ludności Australii np. jeszcze do niedawna istniały tzw. małżeństwa oboczne (zawierane przez żonatych mężczyzn i zamężne kobiety). Żona oboczna mieszkała zawsze w innej miejscowości niż główna (z którą małżeństwo miało charakter trwały, było wspólnotą gospodarczą, dla wychowania dzieci itp.). Związek małżeński z żoną oboczną (podobnie z mężem obocznym) miał na celu zaspokajanie potrzeb uczuciowo-seksu- alnych mógł on być zawierany tak często, jak często dochodziło do związków uczuciowych między dwoma różnymi partnerami. Związek małżeński oboczny nie był związkiem trwałym.

Bezradność pedagogiki współczesnej w wielu dziedzinach wychowania wynika między innymi z tego, że pedagogiczny punkt widzenia (utożsamiany tutaj z odpowiedzialnością za moralne i społeczne skutki głoszonych tez i wprowadzanych w życie społeczne obyczajów i instytucji) tradycyjnie jest uważany wyłącznie za domenę pedagogiki. W rzeczywistości wychowanka formuje całokształt sytuacji społecznej, przy czym można powiedzieć, że ta część oddziaływań, która jest świadomie organizowana przez pedagogów, nie jest w epoce współczesnej ani największa, ani najskuteczniejsza. Stąd też nie megalomania pedagogów, ale ich realizm i pragnienie ulepszenia wychowania młodzieży w ogóle (w tym także i w sferze seksualnej) skłania ich do coraz głośniejszego wysuwania postulatów pedagogizowania innych nauk. Chodzi tutaj zresztą nie tyle o spedagogizowanie tych nauk w odniesieniu do ich podstawowych i teoretycznych zadań, ile w odniesieniu do popularnych ujęć, przekazywanych szerokiej opinii publicznej. Pedagodzy domagają się od lat podniesienia poczucia odpowiedzialności pedagogicznej u przedstawicieli różnych nauk, w tym także i u przedstawicieli seksuologii, za skutki wychowawcze tego, co w zakresie swoich specjalności robią i publikują. Istnieją bowiem ustalenia nauk przyrodniczych i społecznych, które same w sobie prawdziwe, mogą być wychowawczo szkodliwe, jeśli są beztrosko i bez komentarzy powielane w masowych środkach informacji. Chodzi tutaj o prawdziwe dane nauki, które publikowane mogą doprowadzić nie przygotowanego czytelnika do społecznie niepożądanych wnioskówi praktycznych, jeśli nie są opatrzone odpowiedzialnym pedagogicznie komentarzem.

W wyrabianiu zdolności do nawiązywania głębokiej więzi emocjonalnej z innymi ludźmi największą rolę odgrywa również środowisko rodzinne. Rodzice darzący się wzajemnie pozytywnymi uczuciami, przyjaźnią, serdecznością i zaufaniem stanowią dobry przykład i wzór, który przyswajają sobie dzieci. Poza tym wychowanie w takim klimacie sprzyja należytemu rozwojowi sfery emocjonalnej. Dobra atmosfera środowiska rodzinnego ma istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju emocjonalnego. Dzieci przeczuwają określone zdarzenia lub wyczuwają nastroje także i wtedy, gdy w domu nie wypowiedziano ani jednego słowa. Oznacza to, że dzieci – zwłaszcza pozostające w dobrych stosunkach z rodzicami – wiele zdarzeń pojmują nie w drodze rozumowania lub słownego wpajania im modeli zachowania się, lecz na drodze uczuciowej. Jest to zjawisko empatii, dzięki któremu możemy wyjaśnić, dlaczego napięcia między rodzicami mają tak niekorzystne następstwa dla rozwoju uczuciowego dzieci nawet wtedy, gdy różnice zdań i konflikty nie przejawiają się bezpośrednio w obecności dziecka. Duże znaczenie ma stosunek uczuciowy rodziców do dzieci oraz odnoszenie się do dzieci, uwzględniające ich potrzeby emocjonalne. Wymaga to od rodziców pewnej znajomości specyfiki potrzeb związanych z aktualnym stanem rozwoju dziecka – bo tylko wtedy potrzeby te mogą być zaspokojone w sposób należyty. Umacnia to związki uczuciowe między rodzicami i dziećmi oraz uczy dzieci sposobu nawiązywania głębokiej więzi emocjonalnej z innymi ludźmi. Duże znaczenie ma świadome kształtowanie u dzieci uczuć wyższych, sprzyjających współżyciu z ludźmi, oraz wytworzenie hamulców dla uczuć niższych, które wybitnie przeszkadzają we współżyciu z drugim człowiekiem. Dużą rolę odgrywa rozbudzanie potrzeb uczuciowych oraz ćwiczenie uczuć. Wreszcie duże znaczenie ma kształcenie wyobraźni dziecka. Dobrze rozwinięta wyobraźnia emocjonalna, między innymi poprzez wychowanie estetyczne, poprzez sztukę, pozwala na lepsze wczucie się w stany wewnętrzne innego człowieka, identyfikowanie się z nim, przeżywanie jego uczuć oraz zrozumienie jego trudności i całokształtu sytuacji życiowej. Ułatwia to budowanie więzi z innymi ludźmi.

Nader oczywiste jest również spostrzeżenie, że od wieków życie seksualne ludzi jest splecione z przeżyciami uczuciowymi, z doznawaniem i dawaniem miłości. Tym samym życie seksualne zawsze promieniuje na zewnątrz (Umwelt, Aussenfeld. – jak to formułują wybitni seksuolodzy). Nass (1965) pisze, że Eros (w sensie pożądania nasyconego uczuciem miłości do kogoś) jest kultywowaną seksualnością.

Pewne problemy moralne w praktyce lekarza seksuologa wynikają z realizacji koncepcji różnic indywidualnych oraz związanych z tą koncepcją przemian poglądów w zakresie normy seksualnej. Koncepcja różnic indywidualnych, aczkolwiek przyjęta powszechnie przez medycynę, przez długi czas była odrzucana w odniesieniu do zachowań seksualnych. Stąd też wywodził się jeden z zasadniczych błędów w podejściu do zachowań seksualnych, polegający na zawężaniu zakresu praktyk seksualnych uznawanych za normalne oraz wytyczaniu zbyt wąskich i sztywnych ram, w których powinno się rozgrywać życie seksualne człowieka, jakie kwalifikowano jako normalne. Wprowadzenie koncepcji różnic indywidualnych do seksuologii znalazło swój najpełniejszy wyraz w zmianie poglądów na zagadnienie normy seksualnej. Z poglądów tych wynika, że rodzaj praktyk seksualnych nie ma żadnego znaczenia dla kwalifikacji danych zachowań do normalnych lub patologicznych. Te nowe koncepcje seksuologiczne w wielu przypadkach pozostają w sprzeczności z modelami normatywnymi, uznawanymi i propagowanymi przez seksuologów oraz z ich osobistymi preferencjami dotyczącymi zachowań seksualnych. Staje się to przyczyną powstawania pewnych problemów moralnych w układzie lekarz-pacjent. Dość często bowiem zdarza się, że modele normatywne i osobiste preferencje odnośnie do zachowań seksualnych uznawane przez lekarzy seksuologów (a uwarunkowane m.in. wychowaniem ich w określonych środowiskach, różniących się stopniem tolerancji wobec różnych zachowań seksualnych) nie są zgodne z nowymi koncepcjami rozwoju seksuologii, a więc w pewnym stopniu nie są zgodne z rzeczywistością. Jednakże próby inspiracji pacjenta, zmierzające do przyjęcia modeli normatywnych seksuologa, muszą budzić zastrzeżenia moralne. Także w tych przypadkach (podobnie jak to było w przypadku hołdowania przez lekarza określonym doktrynom religijnym) obowiązuje lekarza postępowanie zgodne z poglądami naukowymi, nawet jeśli jest ono sprzeczne z jego osobistymi preferencjami oraz modelami normatywnymi. Wiąże się to bowiem z koniecznością przyjęcia przez lekarza pewnej postawy moralnej (oceniającej, współczującej, karzącej, akceptującej) wobec zachowań pacjenta. Z powyższego wynika, że nie budzi zastrzeżeń moralnych postawa akceptująca różnorodność zachowań i praktyk seksualnych u pacjenta, mieszczących się w granicach normy (np, praktyki oralno-geni- talne), mimo że są one niezgodne z osobistymi modelami normatywnymi lekarza, a nawet budzą w nim odrazę. Przyjęcie w takim przypadku postawy oceniającej lub ganiącej i karzącej – jako niezgodne z poglądami naukowymi powoduje powstanie problemów moralnych. To samo odnosi się do wielu innych praktyk i zachowań seksualnych, np. ustosunkowania się do różnorodnych pozycji przy spółkowaniu, ustosunkowania się do zaburzeń seksualnych pojawiających się wyłącznie w kontaktach pozamałżeńskich itp.

Niewiele wiemy na temat działania i znaczenia imprintingu seksualnego (w rozumieniu etologicznym) u człowieka. Przyjmuje się, że okres wrażliwości przypada tu na czas od 2 do 5 roku życia. Jednocześnie nie ulega wątpliwości, że u człowieka występuje zdolność do intelektualnej kontroli własnego zachowania (Tinbergen, 1976), choć nie dotyczy ona oczywiście umiejętności dowolnego wywoływania takich konsumacyj- nych odruchów seksualnych, jak erekcja bądź orgazm, zwłaszcza w przypadku ich czynnościowych zaburzeń. Zastanawiający jest jednak fakt, że niektórzy autorzy, nie powołując się na spostrzeżenia etologów, a więc zapewne opierając się na intuicji badawczej, podejrzewają mechanizmy odpowiadające imprintingowi (w rozumieniu etologicznym) o sprawczą rolę w patoplastyce niektórych nietypowych reakcji seksualnych człowieka. Odnosi się to do zoofilii, heterochromofilii, a nawet do ataku kaszlu jako bodźca konsumacyjnego seksualnego zachowania człowieka (Seksuologia kliniczna, 1974). Problem występowania u człowieka imprin- tingu w rozumieniu etologicznym wiąże się z natury rzeczy z pytaniem, czy ludzie są wyposażeni we wrodzone mechanizmy wyzwalające, Lorenz (1943) odpowiada na to pytanie twierdząco na podstawie analizy bodźców instynktu rodzicielskiego (podinstynktu instynktu rozrodczego). Potwierdzającą odpowiedzią są tu też wyniki wspomnianego już poprzednio eksperymentu Hueckstedta (1965).

Mimo to, jak doświadczenie wykazało, przez umiejętne zestawienie tych dodatkowych ogólnych objawów z objawami przewodnimi, o których dowiadujemy się z wywiadów, da się nieraz stworzyć dobre podstawy do rozpoznania szeregu schorzeń kobiecych narządów rodnych, a w każdym razie do wytłumaczenia sobie sposobu icli powstawania. Odnosi się to przede wszystkim do chorób określanych mianem samoistnych lub objawowych, które nie mają wyraźnego tła anatomicznego.

– j)Niepłodność. Macierzyństwo stanowi jeden z głównych celów życia kobiety dlatego też niemożność zajścia w ciążę, jakkolwiek nie jest sama przez się schorzeniem, ale tylko objawem towarzyszącym pewnym chorobom ustroju kobiecego, posiada w praktyce większe znaczenie niż inne objawy, o których wspomina semiologia ginekologiczna.

Faza orgazmu ograniczona jest do tych nielicznych sekund, w których czasie zmiany naczyniowe i napięcie mięśniowe powstające pod wpływem stymulacji seksualnej uzyskują odprężenie. Zmiany cielesne ogólne mające miejsce w czasie napięcia seksualnego przebiegają różnie w zależności od indywidualnego wzoru reakcji człowieka. Największe różnice w zakresie intensywności i czasu trwania dotyczą orgazmu kobiet, podczas gdy u mężczyzn obserwuje się tendencję do reakcji według standardowego wzoru ejakulacji, bez odchyleń indywidualnych. Gdy pobudzenie układu przywspółczulnego osiągnie swój szczyt, rozpoczyna się okres toniczny orgazmu. Krótkie znieruchomienie napiętego i wyprężonego ciała z towarzyszącym uczuciem „ciasnoty” w klatce piersiowej charakteryzuje rozpoczęcie się orgazmu. Ponieważ także i mięśnie gładkie ciała osiągają stan napięcia, może dojść – przy przepełnionym pęcherzu lub odbytnicy – do mimowolnego oddania moczu lub stolca. Następnie dochodzi do okresu klonicznego orgazmu, w którym następuje mimowolny skurcz mięśni miednicy oraz mięśni gładkich narządów płciowych. Skurcze te powodują u mężczyzny przesunięcie się spermy z ogona najądrzy do cewki moczowej i wytryśnięcie jej w kilku lub kilkunastu dawkach. Przy silnym orgazmie uczestniczą także mięśnie całego ciała powodując jego „drgania”. Często dochodzi również do pewnego zawężenia pola świadomości, którego wynikiem może być m.in. mimowolne wydawanie pewnych okrzyków, gryzienie lub inne działania.