Stosowanie środków przeciwzakrzepowych jest jednak zawsze związane z pe-wnym ryzykiem. Najgorsze, co może się zdarzyć, to krwotok wewnętrzny, który zagraża zwłaszcza wtedy, gdy środki te są stosowanie w połączeniu z innymi lekami, potęgującymi ich właściwości rozrzedzające krew, albo gdy w historii

Warunek obustronnej akceptacji, a więc dobrowolności, ma na celu uniknięcie podejmowania kontaktów seksualnych wymuszonych siłą lub podstępem oraz wyzyskaniem krytycznej sytuacji. Naruszenie tego warunku powodowałoby zakłócenia współżycia w społeczeństwie, a ponadto pozbawiałoby możliwości osiągnięcia rozkoszy przynajmniej jednego z dwojga osobników uczestniczących w kontakcie seksualnym. Warunek obustronnej akceptacji również może mieć swoje słabe strony, bowiem akceptacja partnera oraz różnorakich praktyk i zachowań seksualnych może nie być uwarunkowana upodobaniami własnymi, a nawet może w ogóle nie wynikać z motywacji seksualnych. Ma to miejsce wówczas, gdy akceptacja ta nie wynika np. ani z zaangażowania emocjonalnego w partnerze, ani z własnej potrzeby odbywania z nim odpowiednich praktyk seksualnych, lecz spowodowana jest lękiem przed utratą partnera wskutek odmowy, przed pozostaniem w osamotnieniu itp. Powstaje przy tym pytanie, czy do normy seksualnej można zaliczyć takie praktyki i zachowania seksualne, które są wynikiem interakcji między partnerami, przy czym jeden z nich kieruje się motywacjami seksualnymi, a drugi motywacjami pozaseksualnymi? Można się również spotkać z przypadkami odwrotnymi, tj. z celowym, ujawnianym brakiem akceptacji, np. przez partnera ze skłonnościami masochistycznymi po to, aby prowokować przełamywanie oporów, co stanowi dodatkowe źródło rozkoszy.

Każde większe przemieszczenie macicy, narządu, pozostającego w anatomicznym związku z jego przydatkami, musi powodować również-jak to podkreślono na wstępie rozdziału o zmianach położenia kobiecych części rodnych – przemieszczenie jajowodów i jajników.

Cytujemy tutaj tylko kilka przykładów generalizujących ocen o stanie praktyki seksualnej w okresie międzywojennym, choć można by je mnożyć, a wszystkie dowodziłyby jednego: że wśród niewielu wypowiadających się na te tematy przed 40 czy 60 laty (niewielu, bo ten temat uchodził wciąż w Polsce za tabu) nie było ani jednego, który nie uważałby, iż stan obyczajów seksualnych pozostawia dużo do życzenia i odbiega daleko od tego, co on sam za normę w tym zakresie uważa.

Działanie pierścieni Grafcnbcrga stosowanych powszechnie, zwłaszcza w krajach środkowej i zachodniej Europy, jak i podobnych przyrządów znajdujących się przez długi okres czasu wewnątrz macicy, nie tyle udaremnia zagnieżdżenie się jaja wskutek przerostu śluzówki, ile wywołuje sprawy zapalne w śluzówce macicy. Pierścienie Grafenberga wprowadzano do macicy na czas dłuższy. Są to przyrządziki ze srebrnego cienkiego drutu tworzącego splot, nie zaopatrzone w płytkę zamykającą kanał szyjki,

Ad 2) Grupa środków farmaceutycznych działających na nasienie męskie, zawierających przetwory plemnikobójcze lub upośledzających ruchliwość plemników, jest z tego powodu ważna, że stosowanie ich nie nastręcza większych trudności, a następujący potem akt płciowy odbywa się w warunkach znacznie więcej zbliżonych do

Oznaczania poziomu hormonów, zarówno we krwi, jak i w moczu, można dokonywać następującymi sposobami:

Samogwałt okresu dojrzewania jest, jak wiadomo, zjawiskiem powszechnym i dotyczy prawie wszystkich chłopców oraz blisko połowy dziewcząt (por. Imieliński, 1963). W miarę uzyskiwania dojrzałości społecznej wzrasta ilość kontaktów heteroseksualnych, które przy ich prawidłowym przebiegu stają się podstawową formą uzyskiwania satysfakcji seksualnej. Wynika to z faktu, że kontakt seksualny z drugą osobą umożliwia silniejsze i pełniejsze przeżycia erotyczne poprzez zwiększoną ilość bodźców, stając się tym samym bardziej efektywnym zachowaniem seksualnym. Jest to istotny etap konkretyzowania się sposobu zaspokajania potrzeby seksualnej, pozwalający na zmianę orientacji autoerotycznej na heteroerotyczną. Samogwałt przestaje być wówczas najlepszym sposobem usuwania napięcia seksualnego, jest słabiej wzmacniany, w związku z czym zachowania takie zostają bądź całkowicie wyeliminowane, bądź też pozostają formą uzupełniającą kontakty heteroseksualne w przypadkach, gdy są one zbyt rzadkie w stosunku do istniejącej potrzeby.

Czasem jednak polipy utworzone są przez uszypułowane jajeczka Nabotha lub też przez cząstki partio vaginalis, od- szczepione podczas porodu lub zabiegu operacyjnego. Polipy wychodzące z trzonu macicy, a ukazujące się w kanale szyjki pokryte są śluzówką trzonu, której wygląd uzależniony jest od fazy okresu miesięcznego, od wieku kobiety (zanik śluzówki u staruszek), od oddziaływania na nią patologicznych bodźców hormonalnych (hyperplasia glandularis cystica) itp. Jest rzeczą znamienną, że powierzchnia jednego i tego samego polipa może być częściowo pokryta nabłonkiem sześciennym, a częściowo wielowarstwowym płaskim. Osłona nabłonka sześciennego może też niekiedy wykazywać braki (jak w nadżerce).

Patogeneza polipów śluzowych macicy nie jest dotąd wyjaśniona. Być może, że pewna ich część powstaje pod wpływem bodźca zapalnego. Być może jednak, że dużą rolę odgrywa tu zmniejszenie się tzw. napięcia wewnątrzmacicznego.

W ostrym okresie zapalenia pochwy kobiety skarżą się niekiedy na ból i świąd w okolicy wejścia do pochwy (kolpitis pruriginosa), zwłaszcza przy dotykaniu schorzałych części. Zapalenie pochwy ostre rzadko kiedy trwa dłużej niż trzy tygodnie. Stopniowo zmniejsza się fcolesność, wydzielina staje się mr.icj obfita, proces przechodzi w stan przewlekły, którego jedynym zazwyczaj objawem są piekące upławy. Jeśli przyczyna wywołująca zapalenie była krótkotrwała, leczenie prędko doprowadza do pożądanych wyników. W innych przypadkach schorzałe ściany pochwy opierają się r.ieraz długo wszelkim metodom leczniczym, a chociaż proces zapalny nie zawsze utrzymuje się w błonie śluzowej całej pochwy, miejsca są siadujące ze sromem i z szyjką macicy, które często stanowią pierwotne źródło zakażenia, wykazują wciąż cechy zapalne.

Ciekawe są eksperymenty z wprowadzeniem sztucznego naświetlania, przy pomocy którego można zmieniać cykl aktywności rozrodczej u zwierząt, uprzednio uzależniony od pór roku. U kotów domowych na przykład okresy rui zależne są od pór roku i od zmian natężenia światła związanych z rytmem dobowym. Sezonowo uwarunkowane rytmy zanikają w warunkach sztucznego stałego oświetlenia, U fretek, monoestrycz- nych ssaków, długotrwałe naświetlanie wywołuje przedwczesny estrus. Natomiast fretki trzymane w ciemni lub pozbawione receptorów wzrokowych, mają estrus w zwykłej porze roku. Niedojrzałe samice szczurów przetrzymywane w stałym oświetleniu wykazują przedwczesne otwarcie pochwy, natomiast dojrzałe samice w tych samych warunkach wykazują stały estrus. Zmiana rytmu dobowego: światło-ciemność może też doprowadzać do przesunięcia się w czasie jajeczkowania. Jednak samice szczurów pozbawione receptorów wzrokowych mają normalny cykl jajnikowy. Także i dojrzałe kobiety niewidome nie wykazują zmian w zakresie cyklu jajnikowego. U dziewcząt niewidomych wykryto nawet przedwczesne wystąpienie pierwszej miesiączki (Zacharias, Wurtman, 1964). Wyniki te pozwalają przypuszczać, że u samic ssaków istnieje endogenny czasomierz związany z ośrodkowym układem nerwowym, rodzaj biologicznego zegara, który cyklicznie zwiększa wytwarzanie pidwzgó- rzowego hormonu uwalniającego, co – na drodze wtórnego zwiększenia wydzielania przysadkowych hormonów luteinizujących – wywołuje ja- jeczkowanie. Proces ten uzależniony jest w pewnym stopniu od bodźców płynących z receptorów wzrokowych (także węchowych i słuchowych).

Rokowanie w przypadkach operacji niezłośliwych guzów jajnika (oophorectomia) jest dobre. Śmiertelność pierwotna po zabiegu wynosi około i %, w przypadkach powikłanych nie jest większa niż 3%. Odsetek pierwotnej śmiertelności po operacjach guzów złośliwych jajnika jest, rzecz naturalna, wyższy i wynosi około 10%. Bezwzględne wyleczenie – po pięcioletniej obserwacji – określają liczne statystyki liczbą 23-25% wszystkich operowanych przypadków guzów złośliwych jajnika. Należy jednak pamiętać, że stopień złośliwości poszczególnych gatunków złośliwych nowotworów tego narządu jest różny. Rokowanie jest najgorsze w przypadkach raków przerzutowych i obustronnych. Ale i mięsaki dają niedobrą prognozę. Niektórzy badacze twierdzą, że rokowanie w przypadkach jednostronnych mię- saków jajnika jest lepsze niż przy obustronnych guzach tego typu. Budowa histologiczna mięsaka wpływa również w pewnym stopniu na złośliwość guza. Wiókniako- mięsaki uchodzą za najmniej złośliwą odmianę tego nowotworu. Mięsaki okrągło- komórkowe są bardziej złośliwe niż złożone z komórek wrzecionowatych lub różr.o- kształtnych.