Rola ośrodków seksualnych z podwzgórza

Ośrodki seksualne mieszczące się w podwzgórzu (Sex-Behaviour-Cen- ter i Hormonal-Sex-Center) różnicują się w procesie dojrzewania płodowego w kierunku męskim lub żeńskim. Ośrodek „męski” (o stałej, niecyklicznej czynności) pobudza przysadkę mózgową do wydzielania hormonów gonadotropowych w stałych proporcjach (FSH i LH). Ośrodek „żeński” pobudza przysadkę mózgową do cyklicznych zmian w wydzielaniu gonadotropin. W I fazie występuje przewaga gonadotropin

FSH nad LH, a w II fazie – odwrotnie. Zapoczątkowuje to szereg przemian hormonalnych, których wynikiem jest między innymi istnienie cyklu owulacyjnego w jajnikach i cyklu menstruacyjnego.

Ośrodki seksualne znajdujące się w podwzgórzu pełnią rolę sterującą w stosunku do ośrodków seksualnych zawartych w rdzeniu kręgowym same zaś z kolei podlegają nadrzędnym ośrodkom kierowniczym mieszczącym się przede wszystkim w układzie limbicznym i korze mózgowej. Układ limbiczny (hipokamp, ciało migdałowate, przegroda) wywiera działanie hamujące. Pobudzenia wysyłane przez receptory zlokalizowane w narządach płciowych wywierają działanie stymulujące za pośrednictwem neuronów tworu siatkowatego pnia mózgu. Uwzględniając wpływ pobudzający lub hamujący hormonów płciowych zawartych we krwi na podwzgórze, należy stwierdzić, że wrażliwość ośrodków seksualnych mieszczących się w podwzgórzu jest wektorem pobudzająco-hamujących wpływów ze strony nadrzędnych ośrodków nerwowych, receptorów zmysłów oraz hormonów płciowych. Wiele obserwacji wskazuje przy tym, że ośrodki seksualne w podwzgórzu posiadają znacznie większą autonomię w zakresie neurohormonalnej regulacji aktywności seksualnej typu żeńskiego niż aktywności seksualnej typu męskiego.