Zmienianie cyklu aktywności rozrodczej u zwierząt

Ciekawe są eksperymenty z wprowadzeniem sztucznego naświetlania, przy pomocy którego można zmieniać cykl aktywności rozrodczej u zwierząt, uprzednio uzależniony od pór roku. U kotów domowych na przykład okresy rui zależne są od pór roku i od zmian natężenia światła związanych z rytmem dobowym. Sezonowo uwarunkowane rytmy zanikają w warunkach sztucznego stałego oświetlenia, U fretek, monoestrycz- nych ssaków, długotrwałe naświetlanie wywołuje przedwczesny estrus. Natomiast fretki trzymane w ciemni lub pozbawione receptorów wzrokowych, mają estrus w zwykłej porze roku. Niedojrzałe samice szczurów przetrzymywane w stałym oświetleniu wykazują przedwczesne otwarcie pochwy, natomiast dojrzałe samice w tych samych warunkach wykazują stały estrus. Zmiana rytmu dobowego: światło-ciemność może też doprowadzać do przesunięcia się w czasie jajeczkowania. Jednak samice szczurów pozbawione receptorów wzrokowych mają normalny cykl jajnikowy. Także i dojrzałe kobiety niewidome nie wykazują zmian w zakresie cyklu jajnikowego. U dziewcząt niewidomych wykryto nawet przedwczesne wystąpienie pierwszej miesiączki (Zacharias, Wurtman, 1964). Wyniki te pozwalają przypuszczać, że u samic ssaków istnieje endogenny czasomierz związany z ośrodkowym układem nerwowym, rodzaj biologicznego zegara, który cyklicznie zwiększa wytwarzanie pidwzgó- rzowego hormonu uwalniającego, co – na drodze wtórnego zwiększenia wydzielania przysadkowych hormonów luteinizujących – wywołuje ja- jeczkowanie. Proces ten uzależniony jest w pewnym stopniu od bodźców płynących z receptorów wzrokowych (także węchowych i słuchowych).

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>