PRZEROST I ZANIK KOBIECYCH NARZĄDÓW RODNYCH

Już w rozdziale wstępnym wzmiankowano, że narządy płciowe kobiety mają w rozmaitych okresach jej życia – niezależnie od innych cech znamiennych – rozmaitą wielkość. Wielkość ta jest prawidłowa tylko u kobiety płciowo dojrzalej i zdrowej. Przed pokwitaniem i po przekwitaniu narządy rodne żeńskie wykazują pod tym względem pewne różnice w zestawieniu z wyglądem ich w okresie dojrzałości płciowej.

Niezależnie od różnicy w wielkości, jaką stwierdzamy między narządami płciowymi kobiety dojrzalej, dziecka i osoby starszej, pewne różnice zaznaczają się także już w warunkach fizjologicznych (chociaż nie z reguły) między narządami rodnymi kobiety karmiącej i nie karmiącej.

Dziecięce narządy płciowe wykazują brak owłosienia na sromie, wybitne pofałdowanie pochwy i błony śluzowej s.zyjki macicy. Szyjka macicy jest dłuższa od trzonu, a jajniki są wąskie, gładkie i nieco wydłużone. Narządy płciowe kobiety starej cechuje ogólny postępowy zanik. W okresie karmienia zmiany zanikowe występują tylko w macicy i to przede wszystkim w jej trzonie. Pochwa i srom nie wykazują żadnych nieprawidłowości.

Jest rzeczą znamienną, że wspomniane wyżej stany fizjologiczne mogą się czasami przerodzić w patologiczne. I tak jeśli dziecięcy stan narządów płciowych trwa dłużej niż w warunkach prawidłowych, mówimy o ich niedokształceniu (hypoplasia genitalium). Podobnie i zanik macicy w okresie karmienia (uterus lactantium) może utrzymać się przez czas dłuższy, przetrwać nawet kilka lat i stać się powodem zaburzeń cyklów miesięcznych. Zanik starczy może również nastąpić wcześniej niż w warunkach prawidłowych (atrophia genitalium praecox).i »&

Jest rzeczą znamienną, że wielu badaczy rozróżnia dwa rodzaje zaniku macicy, tj. zanik odśrodkowy i dośrodkowy. Mianem zaniku odśrodkowego określamy stan, w którym sama jama macicy nie ulega pomniejszeniu, a tylko ściany jej stają się cieńsze niż w warunkach prawidłowych, W zaniku dośrodkowym światło macicy natomiast ulega pomniejszeniu i to niekiedy w poważnym stopniu.

Niedokształcenie narządów płciowych omówione już były w rozdziale o wadach rozwojowych. Obecnie przechodzę do opisu zaniku kobiecych narządów rodnych, nie pozostającym w żadnym związku z ich nieprawidłowym rozwojem.