LBA w chorobie niedokrwiennej serca

Russek [866] oraz niezależnie od niego Musiał i wsp. [724], wychodząc z podobnych założeń, zaproponowali skojarzenie stosowania LBA i leków rozszerzających naczynia wieńcowe, zwłaszcza azotynów o przedłużonym działaniu, W piśmiennictwie pojawiają się liczne doniesienia o korzystnych wynikach po stosowaniu różnych zestawień LBA i azotynów, np. pro- pranoloł i sorbonit [202], butydryna i pentaerytrytol [191], propranolol i dwuazotan izosorbitu [394],

Leczenie skojarzone niewydolności wieńcowej pozwała uzyskać częściową poprawę u chorych, którzy nie reagują na stosowanie tylko LBA. Dodatkową zaletą takiego postępowania jest fakt, że pozwala ono na zmniejszenie dawki leku jł-adrenolitycznego i sprowadzenie do minimum ryzyka niewydolności krążenia. Można w ten sposób uzyskać bardzo znaczne zmniejszenie objawów bólowych oraz cofanie się zmian niedokrwiennych w elektrokardiogramie wysiłkowym. Istnieje pełna zgodność wyników różnych autorów w tej sprawie [722, 724, 805, 861, 866].

Warto ponadto podkreślić, że oprócz zmniejszenia pracy serca LBA przeciwdziałają niekorzystnemu przyspieszeniu czynności serca, które pojawia się po większych dawkach azotynów. Można również liczyć na pewnego rodzaju korekcję działań niepożądanych LBA przez azotyny, polegającą na hamowaniu zwężającego wpływu LBA na naczynia wieńcowe. Omawiane leczenie skojarzone, oparte na wzajemnym dopełnieniu właściwości farmakologicznych składników, zapobiega także zaburzeniom miarowości serca towarzyszącym chorobie wieńcowej.

Na podstawie wyników omawianych badań nad stosowaniem LBA w chorobie niedokrwiennej serca oraz opracowań poglądowych dotyczących tego problemu [47, 72, 198, 251, 316, 497, 531, 665, 719, 804, 849, 1039] za najistotniejsze można uznać następujące uogólnienia

– 1. Wprowadzenie LBA do leczenia choroby niedokrwiennej serca stanowi duży postęp. Po raz pierwszy bowiem droga do wyrównania zaburzeń w krążeniu wieńcowym wiedzie nie tylko przez poprawę przepływu wieńcowego, lecz także przez ograniczenie zapotrzebowania tlenowego mięśnia sercowego.

– 2. Działanie lecznicze LBA w chorobie wieńcowej jest wypadkową zwolnienia czynności serca i zmniejszenia jego kurczliwości, a zatem pojemności wyrzutowej serca i pracy serca, wskutek czego maleje różnica między ilością dostarczanego tlenu do mięśnia sercowego a jego zapotrzebowaniem tlenowym, Powszechnie przyjętym wykładnikiem klinicznym działań leczniczych propranololu jest zmniejszenie się częstości i natężenia bólów wieńcowych, chociaż subiektywna poprawa w stanie chorego nie zawsze wyraża się zwiększeniem tolerancji na wysiłek fizyczny [38, 325, 406, 439]. Stąd niezbędne jest informowanie chorych o konieczności zachowania oszczędzającego trybu życia [724],

– 3. Łączenie ŁBA z lekami poprawiającymi ukrwienie mięśnia sercowego stanowi nowe podejście do leczenia choroby wieńcowej, chociaż takie postępowanie lecznicze nie znosi objawów choroby niedokrwiennej serca u około 5% chorych. U niektórych chorych najbardziej skutecznym postępowaniem może okazać się chirurgiczne leczenie choroby wieńcowej, po wykonaniu koronarografii selektywnej [47, 722, 867],

– 4. Odlegle wyniki leczenia choroby wieńcowej za pomocą ŁBA są równie korzystne, jak wyniki wczesne [721], Dotychczasowe badania nie pozwalają odpowiedzieć jednoznacznie, jaki jest stopień zmniejszenia ryzyka zawału mięśnia sercowego u chorych leczonych LBA i ich kojarzeniem z lekami rozszerzającymi naczynia wieńcowe [30, 316, 447, 719, 722, 787, 8041.

– 5. Do uzyskania optymalnego wyniku leczenia choroby wieńcowej serca jest konieczny dobór najlepiej tolerowanego i indywidualnie skutecznego leku P-adrenolitycznego oraz odpowiedniej jego dawki dobowej, np. propranololu (60 – 200 mg), pindololu (5 – 30 mg), alprenololu (150 – 400 mg), oksprenololu (60-120 mg), timololu (15–45 mg), acebutololu (300 – 900 mg), atenololu (50 – 200 mg), metoprololu (100 – 400 mg), bu- nitrololu (10 – 15 mg), trimepranolu (10 – 40 mg), sotalolu (120 – 600 mg). Odpowiedni dobór leku i jego dawki należy uzależnić od właściwości farmakologicznej LBA i stanu klinicznego chorego.

– 6. Zachowanie koniecznej ostrożności w czasie długotrwałego stosowania LBA i uwzględnienie przeciwwskazań pozwala uniknąć poważniejszych powikłań polekowych.