Category Kategoria Medyczna

Równie częstym wskazaniem jest salpingografia w rozpoznawaniu wad rozwojowych macicy i w związku z nimi zaburzeń czynnościowych (brak miesiączkowania przy zarośniętej macicy). Pewną rolę może ona odgrywać również w stanach dziecięcości kobiecego narządu rodnego, objawiającej się w dysproporcji rozmiarów trzonu i szyjki macicy, zbytniej długości i cienkości jajowodów itp. Rozpoznawanie guzów macicy i przydatków na rentge- nogramach, uzyskanych drogą salpingografii, ma już mniejsze znaczenie, tym bardziej że odczytywanie ich bywa nieraz bardzo trudne i nie daje tak pewnych wyników, jak inne pomocnicze metody badania.

Do niedawna sądzono, że receptory adrenergiczne znajdują się wyłącznie w błonie postsynaptycznej, a pobudzenie tych receptorów objawia się wystąpieniem zaprogramowanej czynności efekt ora (mięśnia gruczołu). Ostatnio okazało się, że receptory a-adrenergiczne znajdują się również w błonie presynaptycznej zakończenia adrenergicznego. Pobudzenie tego receptora hamuje wydzielanie do szczeliny synaptycznej przekaźnika (noradrenaliny) z zakończenia nerwowego. Jest to jak gdyby dodatkowy mechanizm uniemożliwiający dalsze wydzielanie przekaźnika w sytuacji, gdy jego nadmiar zgromadził się w szczelinie. W odróżnieniu od Teceptorów postsynaptycznych (aj) te presynaptyczne receptory nazwano a2. Wiele ze znanych nowych leków a-adrenoiitycznych wykazuje różne powinowactwo do postsynaptycznych (aj i presynaptycznych (a2) receptorów adrenergicznych. I tak na przykład fenoksybenzamina ok. 100 razy silniej blokuje receptory aj niż cu. Wybiórczo w stosunku do receptorów a4 działa prazosyna, a w stosunku do receptorów a2 johimbina. Pochodne imidazoli- ny, np. fentolamina, nie wykazują takiej wybiórczości i tylko nieco sil niej hamują czynność receptorów aj w stosunku do receptorów a2. Z punktu widzenia terapeutycznego interesujące wydaje się poszukiwanie leków typu prazosyny, które zmniejszają napięcie mięśni giadkich (blokada receptorów at) i nie nasilają neuronalnego wydzielania noradrenaliny w synapsach adrenergicznych (nie blokują receptorów aa-adrenergicznych). Takie leki mają szansę zastosowania w chorobie nadciśnieniowej. Dotychczasowa mała skuteczność leków a-adrenolitycznych stosowanych w tej chorobie mogła być związana z brakiem ich wybiórczego działania w stosunku do receptorów a,. Dodajmy, że istnieją również presynaptyczne receptory {$„ których pobudzenie przez adrenalinę prowadzi do „paradoksalnego” nasilenia wydzielania noradrenaliny z zakończenia nerwowego do szczeliny synaptycznej.

Główną przyczyną niepłodności jest niedomoga czynnościowa jajników, od której też w pewnej mierze zależy powstawanie upławów. Zbyt wielka kwasota pochwy, która, zdaniem pewnych badaczy, odgrywa dużą rolę w przypadkach pierwotnej niepłodności kobiet, a więc kobiet, które nigdy nie rodziły, zależy również od zaburzeń w czynności dokrewnej żeńskich gruczołów płciowych.

Guzy pochwy, w szczególności wychodzące z jej ścian torbiele i włókniaki, podobnie jak guzy sromu, mogą być czasem przeszkodą w spółkowaniu oraz udaremniać wędrówkę plemników. Do przeszkód w obrębie części miękkich kanału rodnego udaremniających stosunek płciowy należy zaliczyć wspomnianą już kilkakrotnie pochwicę. Byłaby ona jednak tylko względną przyczyną niepłodności.

Spośród środków uspokajających na pierwszym miejscu trzeba postawić opium i jego pochodne (przede wszystkim morfinę i kodeinę), chloral oraz leki określane mianem „antipyretica“, których jest wiele, a w których skład wchodzi antypiryna, fenacetyna, aspiryna, piramidon itp. i to osobno lub w połączeniach. Środki te podaje się doustnie, ponieważ jednak niektóre z nich pobudzają do wymiotów, wskazane jest w takich przypadkach wprowadzanie ich w ciepłych lewatywach, które już same przez się działają łagodząco na bóle w obrębie części rodnych. Do zastrzyków uciekamy się w przypadkach silnych bólów, a środkami najchętniej stosowanymi są morfina, opium, pantopon. Ponieważ zbyt częste stosowanie' ich w przebiegu przewlekłych a bolesnych schorzeń macicy i przydatków może doprowadzić do nałogowego używania tych narkotyków, istnieje dziś tendencja do zar_ stępowania ich środkami z grupy chinołinowej (cibalginaitd.). Przewlekle zapalenia

Russek [866] oraz niezależnie od niego Musiał i wsp. [724], wychodząc z podobnych założeń, zaproponowali skojarzenie stosowania LBA i leków rozszerzających naczynia wieńcowe, zwłaszcza azotynów o przedłużonym działaniu, W piśmiennictwie pojawiają się liczne doniesienia o korzystnych wynikach po stosowaniu różnych zestawień LBA i azotynów, np. pro- pranoloł i sorbonit [202], butydryna i pentaerytrytol [191], propranolol i dwuazotan izosorbitu [394],

To działanie LBA na receptor p-adrenergiczny aparatu przykłębuszko- wego nerki jest jednym z najczęściej cytowanych mechanizmów, które mają odpowiadać za hipotensyjne działanie LBA. Zmniejszenie napięcia mięśni naczyń oporowych wskutek zmniejszenia zawartości angiotensyn-y II we krwi w połączeniu ze wzmożeniem wydalania Na+ i wody przez nerki wskutek zahamowania wydzielania aldosteronu miałoby zwalczać bezpośrednie działanie naczynioskurczowe LBA na mięśnie tętnic. Tak więc b.okada receptora p-adrenergicznego w nerce miałaby przezwyciężać działanie krążeniowe blokady receptora p-adrenergicznego w mięśniach tętnic. W ten sposób zmniejszenie oporu naczyniowego na obwodzie, w połączeniu z ujemnym chronotropowym i inotropowym działaniem LBA, prowadziłoby do spadku ciśnienia tętniczego krwi.

Jest rzeczą zupełnie zrozumiałą, że w przypadkach zastarzałych, w miejscu bolesnego, rozlanego nacieku w okolicy macicy stwierdza się typowe guzy rozmaitej wielkości i konsystencji, które zajmują jamę Douglasa i które można wyczuć przez sklepienie pochwy. Czasami w’otoczeniu ich wyczuwa się przez ścianę pochwy zrosty otrzewnowe w postaci postronków, które wpływają w znacznym stopniu na zmniejszenie się ruchomości przydatków i trzonu macicy i są nieraz powodem zmiany położenia macicy. Jeśli zrosty te obejmują jajnik, który jest narządem bardzo wrażliwym na ból, mogą one stać się powodem uporczywych i stałych dolegliwości, wzmagających się jeszcze w okresie miesiączki.

Zatrzymanie się procesu chorobowego i jego wyleczenie zależy jak i w innycli procesach zapalnych od wyniku walki między siłami obronnymi ustroju i zarazkami. Zapalenie ostre tylko wyjątkowo nie pozostawia w obrębie tkanki łącznej blizn lub zgrubićń, które wpływają na zmniejszenie się jej elastyczności i mogą być powodem rozmaitych dolegliwości, W pewnych przypadkach w obrębie tkanki łącznej miedniczej powstają otorbione ogniska ropne, które nawet po latach bywają powodem wznowienia się procesu zapalnego w korzystnych dla niego warunkach po porodzie, po poronieniu itd.). Jeśli błizny sięgają aż do ściany miednicy, występują wówczas, zwłaszcza w przebiegu zapalenia tylnego przymacicza, bóle w krzyżu o charakterze bardzo uporczywym i przykrym. Blizny po zapaleniu przy- aacicza mogą również powodować dolegliwości pęcherzowe, bóle przy spółkowaniu, izy nagłych ruchach i zwrotach tułowia itd.

W przypadkach kiedy proces chorobowy zajął jednak ścianę pęcherza moczowego, guz krwawi w czasie miesiączki do światła pęcherza, wskutek czego mocz przybiera w tym okresie charakterystyczną barwę. Podobnie w przypadkach sródmaciczenia prostnicy występują okresowe krwawienia z tego narządu w czasie miesiączek.

Gruczolistość śródmaciczna, dotycząca pewnych odcinków jamy brzusznej, poza częściami płciowymi, nie powoduje zaburzeń miesiączkowych. Śródmaciczenie jajowodu i to zarówno pierwotne, jak wtórne prowadzi zwykle do zamknięcia światła trąbki. W przypadkach całkowitego jak i częściowego zamknięcia światła jajowodu po jednej stronie może stać się to powodem powstania ciąży pozamacicznej. Obustronne zamknięcie trąbek wiedzie, rzecz prosta, do niepłodności.

Celem każdego lekarza jest usunięcie cierpienia chorego, który zgłasza się o poradę, a więc umożliwienie mu powrotu do zdrowia. Określenie rodzaju schorzenia, czyli jego rozpoznanie, jest jednak koniecznym warunkiem zastosowania odpowiedniego leczenia. Dla lekarza praktyka rozpoznanie jest zadaniem najważniejszym, jest ono bowiem równoznaczne ze stwierdzeniem potrzeby pomocy lekarskiej.

W pewnych przypadkach, które należy uważać za nieprawidłowe, zachodzi zwloką w wędrówce jaja do macicy, co staje się powodem zagnieżclżenia go w obrębie jajowodów.

Przyczyny wywołujące taką zwłokę mogą być rozmaite. Na ogół można przyjąć, że nie ma jakiegoś ściśle określonego czynnika tłumaczącego powstanie ciąży trąbkowej. Nie ulega jednak wątpliwości, że istnienie mechanicznej przeszkody na drodze wędrującego przez trąbkę jaja usposabia w dużej mierze do powstawania tego schorzenia..

Zwłoka w wędrówce jaja do macicy może nastąpić: a) wskutek obecności w obrębie jajowodów zlepów i uchyłków śluzówki, które zamykają częściowo jej światło b) wskutek upośledzenia fizjologicznej sprawności ścian trąbek, która przejawia się w wadliwej czynności przyrządu migawkowego śluzówki lub niedostatecznej kurczliwości mięśniówki jajowodów c) wskutek dłużej lub krócej trwającego zwężenia światła, np. wskutek obrzęku, zagięcia jajowodu itp. d) wskutek niezwykłej długości, wąskości i krętego